جنجال این روزها پیرامون صحبت‌هایی که درباره پولشویی در کشور مطرح شده، به گفت‌و‌گوی ۲۰ آبان‌ماه امسال محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه با خبرآنلاین باز می‌گردد که در آن گفته بود: «پولشویی در کشور یک واقعیت است و دلیل فضاسازی‌هایی که علیه مصوبه‌های ضدپولشویی می‌شود منافع اقتصادی افراد است.»

 

این اظهارنظر وزیر امور خارجه کافی بود تا بسیاری از مخالفان دولت ازجمله برخی نمایندگان اصولگرای مجلس و رسانه‌های مخالف دولت، انتقادها علیه این اظهارات را به جریانی جنجالی علیه محمدجواد ظریف تبدیل کنند. هرچند طی روزهای اخیر چهره‌های مختلف اعم از بسیاری از نمایندگان مجلس و نیز محمدباقر نوبخت، ضمن تایید اظهارات محمدجواد ظریف درباره وجود پولشویی در کشور، از او حمایت کردند اما این اولین بار است که حسن روحانی، به این موضوع ورود پیدا کرده است. رئیس‌جمهوری گرچه در اظهارات خود به نام ظریف اشاره‌ای نکرد، اما سخنان او درباره وجود پولشویی در همه کشورها حاکی از حمایت او از وزیر امور خارجه دولتش است.

 

روحانی دیروز در هیات دولت با بیان اینکه ما یک جامعه انقلابی و در یک کشور بزرگ مثل ایران در کنار هم هستیم، گفت: ما یک خانواده بزرگ با ۸۰‌میلیون جمعیت‌ هستیم و طبیعی است مشکلاتی هم وجود دارد. باید فخر کنیم که با مفاسد قدم به قدم می‌جنگیم، چرا باید بین ما اختلاف باشد و با صدای بلند و با لحن توهین‌آمیز با هم حرف بزنیم و چرا باید کلمات درشت را نثار همدیگر کنیم. رئیس‌جمهوری با بیان اینکه اشکالی ندارد که در یک کار کارشناسی اختلاف نظر داشته باشیم، تصریح کرد: باید موضوع را به کارشناس‌ها واگذار کنیم تا در سطح کارشناسی بحث کنند.

 

روحانی تاکید کرد: هر موضوع حقوقی، دینی، عرفانی، اجتماعی و اقتصادی را که باید کارشناس‌ها درمورد آن بحث کنند، به سطح خیابان نیاوریم، نادرست مطرح نکنیم و مردم را به جان هم نیندازیم. رئیس‌جمهوری با بیان اینکه مسائل خیلی روشن است، گفت: چرا راجع به مسائل روشن می‌جنگیم. بله، همه دنیا گرفتار پولشویی است. شما به من نشان دهید یک کشور در دنیا هست که در آن پولشویی انجام نمی‌گیرد و یک کشور در دنیا به من نشان دهید که فساد، مواد مخدر و جنس تقلبی در آن نیست. همه باید تلاش کنیم مفاسد را کم کنیم و راه پولشویی را ببندیم. چرا اینقدر جر و بحث می‌کنیم. روحانی تاکید کرد: باید با مواد مخدر بجنگیم، ولی معتاد داریم، باید با دزدی بجنگیم متاسفانه دزد داریم، حالا در اقلیت ولی آدم‌های ناسالم و ناپاک هم داریم. باید با فساد بجنگیم. متاسفانه رشوه داریم و نباید از بیان آن عصبانی بشویم. رئیس‌جمهور همچنین گفت: اگر متاسفانه در دستگاه‌های حکومتی و ادارات ما در گوشه و کناری، رشوه‌ای هم باشد باید با آن بجنگیم و مبارزه کنیم. نباید ناراحت شویم.

 

رئیس‌جمهور با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران کشور سردمدار مبارزه با تروریسم است، گفت: ایران بالاترین قربانی را در برابر تجاوز، تروریسم و استفاده از سلاح شیمیایی داشته و بزرگ‌ترین مدعی مقابله با سلاح‌های کشتار جمعی است، چون قربانی آن هستیم. روحانی با اشاره به اینکه ایران بزرگ‌ترین مدعی مبارزه با تروریسم است، تاکید کرد: امروز برای اینکه تروریست‌ها نتوانند از سیستم‌های مختلف مالی برای جابه‌جایی پول استفاده کنند هم باید بالاترین مدعی باشیم و هستیم. رئیس‌جمهور افزود: آیا کسی که در این منطقه مواد مخدر می‌فروشد، می‌آورد و می‌برد پولش کثیف نیست و آیا این پول کثیف در کشور و منطقه ما وجود ندارد. یعنی در کشور ما مواد مخدر نمی‌آید؟

 

روحانی با اشاره به فداکاری و تلاش‌های نیروی انتظامی، سپاه و بسیج در مرزهای شرقی و غربی و سربازان گمنام امام زمان(عج) و دادگاه‌ها در مبارزه با مواد مخدر، گفت: متاسفانه مواد مخدر در کشور وجود دارد و باید با آن مبارزه کنیم؛ وقتی مواد مخدر هست، پول کثیف هم هست؛ این پول کثیف کجا می‌رود، یعنی یک گوشه و کناری پولشویی انجام می‌گیرد و پولشویی ممکن است در افغانستان، ترکیه و اروپا انجام بشود. رئیس‌جمهور با تاکید بر اینکه باید مبارزه کنیم، کار کارشناسی انجام داده و حرف کارشناسی بزنیم، گفت: فوری یک صف‌بندی درست می‌کنیم بین این جناح و آن جناح، بعد تمام تاریخ بشریت را به‌عنوان شواهد می‌آوریم و هر کسی می‌رود یک تشابهی را پیدا می‌کند و می‌گوید این مثل آن است و آن مثل این است.

 

سخنان ظریف، موضع دولت است

هرچند روحانی در اظهارات دیروز خود در جلسه هیات دولت، به نام وزیر امور خارجه کابینه‌اش اشاره‌ای نکرد اما رئیس دفتر او به خبرنگاران گفت که «سخنان وزیر امور خارجه نقصی ندارد و موضع وی کاملا درست است، این موضع تنها مختص به وزیر امور خارجه نیست، بلکه موضع دولت است.»

 

براساس آنچه «ایرنا» گزارش داده است، محمود واعظی روز گذشته در پایان جلسه هیات دولت و در جمع خبرنگاران، با بیان اینکه نوار سخنان ظریف را شنیدم، تصریح کرد: «دولت به‌دنبال شفافیت و مبارزه با فساد است، آنچه ظریف درباره مبارزه با فساد و پولشویی مطرح کرد مصادیقی دارد که به آن اشاره می‌کنم.» واعظی با تاکید بر اینکه همواره با ورود مواد مخدر به کشور مخالف هستیم، گفت: «ظریف هیچ نهاد و بخشی را متهم نکرده است، وی با پولشویی در ایران مخالفت کرده است و اعتقاد دارد قانون مبارزه با پولشویی باید جای خودش را باز کند. متاسفم از اینکه با وجود موضع درست ظریف، عده‌ای با خصومت قبلی وی را مورد هجمه قرار می‌دهند.» واعظی همچنین گفت: «نباید با خدمتگزاران کشور این گونه رفتار کنیم، انتقاد سرجای خودش است، اما هر چیزی را به یک مسوول گفتن قابل قبول نیست.» حسینعلی امیری، معاون پارلمانی رئیس‌جمهور هم دیروز در حاشیه جلسه هیات دولت با بیان اینکه پولشویی در مواردی مثل قاچاق مواد مخدر در کشور وجود دارد و بخشی از شهدای ما هم شهدایی هستند که در راه مبارزه با مواد مخدر به شهادت رسیده‌اند و این واقعیتی است که ما در کشور با آن مواجهیم، گفت: نباید به خاطر اظهارنظر کلی که آقای ظریف داشته است در این حد مورد هجمه قرار بگیرد.

 

نامه قوه‌قضائیه به ظریف

همچنین دیروز سخنگوی وزارت امور خارجه، ارسال نامه از سوی قوه‌قضائیه خطاب به وزیر امورخارجه برای ارائه اسناد خود درباره پولشویی عظیم در کشور را تایید کرد. بهرام قاسمی اعلام کرد: امروز (۳۰ آبان‌ماه) نامه‌ای از سوی محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور خطاب به محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ارسال شده که این نامه به دست وزیر رسیده است.  ازسوی دیگر دیروز عباس جعفری دولت‌آبادی، دادستان تهران در نشست بررسی جرائم مالیاتی با تاکید بر اینکه دادستانی به گزارش‌هایی که در این زمینه واصل شود رسیدگی می‌کند، خطاب به افراد، مقامات و مسوولان کشور اعلام کرد که اگر اطلاعاتی از موارد پولشویی دارند موضوع را به همراه مستندات به دادستانی تهران اعلام کنند.

 

طرح استیضاح ظریف

با این همه مخالفان دولت در مجلس دست به کار شدند و این اظهارات را بهترین فرصت برای طرح استیضاح وزیری دانستند که از ابتدا با او و سیاست‌هایش در بخش سیاست خارجه کشور مخالف بودند. دیروز محمد جواد ابطحی، نماینده عضو فراکسیون ولایی در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، با اشاره به تدوین طرح استیضاح محمدجواد ظریف گفت: در ابتدای جمع‌آوری امضا ۱۵ نماینده این طرح را امضا کرده بودند و من هم آن را امضا کردم. ازسوی دیگر حسینعلی حاجی‌دلیگانی یکی دیگر از نمایندگان عضو فراکسیون ولایی، دیروز در گفت‌وگو با خبرگزاری میزان اعلام کرد که طرح استیضاح ظریف بعد از ۶ آذر تقدیم هیات‌رئیسه مجلس می‌شود. او با بیان اینکه نگارش این طرح روز گذشته پایان یافت، گفت: این طرح در ۱۱ بند تنظیم شده و اصلی‌ترین محور آن موضوع «اظهارات اخیر وزیر امور خارجه» است. متقاضیان این استیضاح چند روز پیش درخواست کرده بودند که وزیر امورخارجه با حضور در کمیسیون امنیت‌ملی و سیاست خارجی مجلس در این زمینه توضیحاتی ارائه کند و در صورتی که از توضیحات ظریف قانع نشوند، این درخواست برای بررسی بیشتر به قوه‌قضائیه ارجاع شود. با این حال به‌نظر می‌رسد حضور ظریف در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در روز یکشنبه هم برای این نمایندگان کافی نبود و در نهایت طرح استیضاح او را کلید زدند.

 

فضای منفی مجلس برای استیضاح

با این همه روز گذشته حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس با تاکید بر اینکه موضوع پولشویی را در حد استیضاح نمی‌دانم، گفت: فضای کلی مجلس در قبال وزیر امور خارجه استیضاح نیست. هجمه‌ها علیه ظریف در شرایطی افزایش یافته که مجلس ۴ لایحه از پیش شرط‌های گروه ویژه اقدام مالی (FATF) را تصویب کرد و اگر این لوایح به تایید شورای نگهبان و مجمع تشخیص برسد، می‌تواند زمینه‌ساز خروج ایران از فهرست سیاه FATF باشد؛ لوایحی که همچنان بر سر تایید آنها اختلافات زیادی وجود دارد. مهم‌ترین ماموریت گروه ویژه اقدام مالی FATF مقابله با پولشویی در کشورهای دنیا است.